In het oor: ANZ, daar zit muziek in

In het oor: ANZ, daar zit muziek in
praktisch: 
ADVN, leeszaal
15-11-2017
15-02-2018
soort: 
Leeszaalexpo

Het Algemeen Nederlands Zangverbond (ANZ) is veruit één van de meest gekende en tegelijkertijd de belangrijkste muziekvereniging uit de Vlaamse beweging. Met de jaarlijkse organisatie van het Vlaams Nationaal Zangfeest inspireert en stimuleert het al decennialang de Vlaamse liedbeweging.

Het ANZ heeft een rijke, turbulente geschiedenis. Zijn ontstaan heeft hij voornamelijk te danken aan Willem De Meyer, componist, dirigent en muziekpedagoog. Hij was een leerling van volkszanger Emiel Hullebroeck en bewonderaar van Vlaams-nationaal toondichter Peter Benoit. De Meyer organiseerde het eerste Vlaams Nationaal Zangfeest in 1933 in Antwerpen samen met dirigent Jef Van Hoof. Het jaarlijks terugkerende feest dat in de beginjaren in verscheidene Vlaamse steden werd georganiseerd en vanaf 1953 permanent in het Sportpaleis doorging, was een snelstijgend succes. De zangfeesten groeiden uit tot de inrichting van het Vlaamsch Nationaal Zangverbond (VNZ) dat werd verruimd naar een koorfederatie. Voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog evolueerde het zangfeest onder invloed van de rechtse politiek in enge nationalistische richting. Dat leverde het VNZ na 1945 een veroordeling op voor samenwerking met de bezetter.

 

VFA_006611-imp.jpg

Vijfde Vlaams Nationaal Zangfeest - 25 juli 1937, Grote Markt Brussel [ADVN, VFA6611]

Op initiatief van De Meyer keerden de zangfeesten terug. Onder de naam het Algemeen Nederlands Zangverbond (ANZ) waaide er vanaf 1947 een andere wind en werd Herman Wagemans, advocaat en Vlaams-nationaal politicus, de voorzitter. Naar een vernieuwend concept sloten zich bij het ANZ naast koren ook jeugdbewegingen aan. Toch kenden de eerste naoorlogse zangfeesten geen geweldige comeback. De foute keuzes uit het verleden verlamden enigszins de opkomst van het grote publiek.

 

VPR_000590_A-imp.jpg

Achttiende Vlaams Nationaal Zangfeest - 17 juli 1955, Sportpaleis Antwerpen [ADVN, VAFA258]

De daaropvolgende jaren was het ANZ geen toonbeeld van een gestroomlijnde organisatie. Onder het voorzitterschap van Valeer Portier, secretaris van het Vlaams Economisch Verbond (het huidige VOKA), probeerden twee splintergroepen het succes van het zangfeest te fnuiken. De Dag van het Vlaamse Lied (°1952), opgericht in de katholieke zuil, ging de concurrentie vijf jaar lang aan. Het Vlaams Progressief Zangfeest (°1981) was goed voor twee edities. Geen van beiden kon echter de omvang van het zangfeest evenaren.

Tot op vandaag bezit het Vlaams Nationaal Zangfeest nog steeds het monopolie op de Vlaams-Nederlandse muziek- en liedcultuur en is het ANZ Vlaanderens grootste koorfederatie.