De bronnen die zich in het ADVN bevinden worden verzameld door middel van overdrachten. Einde 2003 telde de instelling ruim 8000 overdrachten, afkomstig van ruim 1500 verschillende overdragers. Die overdrachten resulteerden in 3 strekkende kilometer documenten in de archiefafdeling, naast 4400 verschillende titels van kranten en tijdschriften, 50000 boeken en brochures, 42000 audiovisuele stukken en 7750 documentatiemappen.
Die bronnen worden, ongeacht hun materiële drager of vorm, archiefstukken genoemd indien zij deel uitmaken van een archiefbestand of archief.
Een archief is een geheel van archiefstukken, ontvangen of opgemaakt (‘gevormd’) door een instelling, een administratie, een vereniging, een persoon, een familie of een groep personen, die naar hun aard bestemd zijn om onder die archiefvormers te berusten.
Het ADVN heeft tijdens de voorbije twintig jaar talrijke archiefbestanden verzameld. De vormers daarvan zijn in hoofdzaak personen en verenigingen, organisaties en partijen.
De archiefbestanden zijn zeer divers van vorm en inhoud: van een bestand dat een volledig depotlokaal in beslag neemt tot één omslag met brieven. En van zakelijke kabinetsdossiers of een boekhouding, tot partituren of brieven van IJzersoldaten.
Sommige archiefbestanden werden ondergebracht in fondsen: een fonds is een groep gelijksoortige archieven die zich in dezelfde bewaarplaats bevinden.
De lijst van die archiefbestanden wordt het archievenoverzicht genoemd. In die lijst wordt voor elk archief een steekkaart opgemaakt met diverse gegevens. De informatie betreft onder meer de begin- en einddata en de omvang van het archief. Zij geeft de geschiedenis en de inhoud van het bestand weer, vermeldt de raadplegingsvoorwaarden, de beschikbare toegangen enz. Bij de opmaak van de steekkaart voor het archievenoverzicht werd in het ADVN zoveel mogelijk rekening gehouden met de internationale standaard voor archiefbeschrijving (General International Standard Archival Description – ISAD-G).
Het archievenoverzicht van het ADVN is in de leeszaal raadpleegbaar langs een geautomatiseerd bestand. Vanaf 20 maart 2004 is het archievenoverzicht ook beschikbaar als publicatie onder de titel Fontes fons scientiæ.
Het inleidende gedeelte van dit werkinstrument biedt een algemeen overzicht van de vorm en inhoud van de bronnen en beschrijft de ontsluitingsmethodes en de soorten toegangen.
Het tweede en omvangrijkste gedeelte van de publicatie bestaat uit de beknopte voorstelling van de archiefbestanden. Daarvoor werd een beperkt aantal velden geselecteerd uit de standaardbeschrijving in het geautomatiseerd bestand.
Een trefwoordenregister sluit de publicatie af.
De titel van deze nieuwe ADVN-uitgave Fontes fons scientiæ wil duidelijk maken dat een bron een voorwerp of verhaal is uit of over het verleden, waarop de historicus steunt om een beeld te scheppen.° Met andere woorden: de concrete bron is dus tegelijk de figuurlijke bron waaruit de wetenschappelijke vorser in eerste instantie dient te putten om zijn verhaal te kunnen vertellen. De bronnen dus als bron voor de wetenschap.
° W. Prevenier, Uit goede bron. Introductie tot de historische kritiek, Leuven-Apeldoorn, 1992, p. 23.
12,50 euro
exclusief verzendkosten
