De publicatie is een van de resultaten van het onderzoeksproject “Sociale en economische geschiedenis van Vlaams-Brabant” (1997-2001).
Het is een wetenschappelijk gefundeerde studie, toegankelijk voor een breed publiek. Iconografische documenten, tabellen en grafische voorstellingen ondersteunen de tekst historisch en pedagogisch. Door de samenwerking van de onderzoekers gespecialiseerd in de sociale en economische geschiedenis wordt een breed palet geschilderd van de veranderingen op maatschappelijk vlak vanaf ca. 1750. De nadruk ligt daarbij op de ontwikkelingen in de laatste 150 jaar.
Namens het ADVN finaliseerde Guy Leemans de uitwerking van het thema “Vlamingen aan de grens met Wallonië en Brussel”.
In bijlage wordt aan de geïnteresseerden een reeks werkinstumenten aangeboden (beknopte bibliografie; biografisch register; index van plaatsnamen, bedrijven en organisaties; historische overzichtskaarten en bijlagen) zodat de wetenschappelijke waarde van het werk blijvend gevaloriseerd wordt.
De publicatie bevat volgende bijdragen:
Deel I. Het afleggen van de oude gewaden
- Algemene karakterschets van Vlaams Brabant / Maarten Van Dijck & Wim Peeters
- De geurige steden. Een eigen antwoord op de industriële revolutie (1750-1850) / Bart De Keyser
- Brussel en zijn rand. De stad en het platteland (1830-1890/1900) / Bart De Keyser
- De "blauwe steden" of de triomf van de liberale steden / Bart D'hondt
Deel II. Een samenleving in de kering (1890-1950)
- Arme en rijke boeren. Landbouw en platteland in een wijde cirkel rond de hoofdstad (1880-1950) / Maarten Van Dijck & Leen Van Molle
- Doorbraak van de industriële samenleving (1850-1940) / Peter Heyrman m.m.v. Wim Peeters
- Tussen kern en periferie. De socialistische arbeidersbeweging in Vlaams-Brabant (1830-1950) / Bart De Nil & Bart Willems
- In de schaduw. Het christelijk organisatieweefsel voor arbeiders en voor zelfstandigen (1830-1958) / Peter Heyrman
Deel III. De uitdagingen van de moderne maatschappij (1950-heden)
- Regionaal expansiebeleid: een slag in het water? De lange weg naar de economische convergentie (1950-1990) / Erik Buyst m.m.v. Wim Peeters
- Vlamingen in de rand rond Brussel / Guy Leemans
- Oud en nieuw. Sociale bewegingen in de maalstroom (1958-1985) / Marc Hooghe & Peter Heyrman
- Economisch succes en knelpunten in Vlaams-Brabant op het einde van de 20ste eeuw / Yves Segers
