In het oog: Vlaams student Berten Vallaeys
Slachtoffer van ‘De wrede moord van Leuven’*
Albert ‘Berten’ Vallaeys (1898-1975) was voor het pijnlijke schietincident een relatief onbekende persoon binnen de Vlaamse beweging, die na de Eerste Wereldoorlog traag maar gestaag weer aan maatschappelijke relevantie won. Deze expositie illustreert hoe een noodlottige aprilnacht in 1924 niet alleen Bertens leven voorgoed zou veranderen, maar ook invloed zou uitoefenen op de Vlaams-nationalistische ontevredenheid en radicalisering tijdens het interbellum.
Na afloop van de negende editie van het door het Katholieke Vlaams Hoogstudentenverbond georganiseerde ‘Groot-Nederlandsche Studentencongres’ in Leuven werd oorlogsveteraan en universiteitsstudent Berten Vallaeys op de nacht van 14 op 15 april 1924 neergeschoten door de Waalse student Gabriël Colbacq. De schutter verklaarde aan de politie dat hij handelde uit rassenhaat. Niet alleen dit toonbeeld van agressie ging als een schokgolf doorheen Vlaamsgezinde kringen. Ook de manier waarop de autoriteiten met de aanslag omgingen, choqueerde velen. De straffeloosheid tegenover Colbacqs misdrijf en de schorsing van Vlaamse studenten die tegen de lakse houding van het rectoraat protesteerden, leidden tot grote spanningen tussen enerzijds de studenten en anderzijds de universitaire overheid in de Brabantse studentenstad.
Prent voor korte tekst.png
Vallaeys zelf ontpopte zich als slachtoffer van de ‘anti-Vlaamse reactie’ ondertussen tot een symbool binnen de al dan niet partijpolitieke Vlaamse beweging. Zijn martelaarschap had hem dan wel bijna het leven gekost, politici en prominenten binnen de beweging zagen profijt in wat de Vlaamse student was overkomen. Zo werd hij onder meer uitgenodigd om te komen spreken op de vijfde IJzerbedevaart in 1924 en probeerde de Frontpartij electoraal voordeel te halen uit Bertens ongeluk. De jongeman accepteerde schijnbaar gewillig zijn martelaarsrol en genoot gedurende zijn hele leven aanzien bij zijn ideologische medestanders omwille van wat hem was overkomen.
