BE ADVN AC278

1. Identificatie
1.1. Referentie/Code: BE ADVN AC278
1.2. Titel: Archief Marcel Brauns
1.3. Datering: 1935-1985
1.4. Beschrijvingsniveau: Bestand
1.5. Omvang en medium van de beschrijvingseenheden: 2,5 m

2. Context
2.1. Naam van de archiefvormer: Marcel Brauns
2.2. Institutionele geschiedenis
Marcel Brauns (Hasselt 1913 - Hasselt 1995) was aan atheneum van Brugge voorzitter van de Vlaamsgezinde leerlingenbond De Van Maerlantsvrienden. Hij werd na zijn noviciaat bij de Jezuïeten in de abdij van Drongen (1931), in 1944 priester in Leuven. Ondertussen was hij kandidaat in de klassieke filologie (1935) en licentiaat in de filosofie (1938) geworden. Tot 1941 gaf hij les in de poësis in Turnhout. In 1946 werd hij doctor in de theologie en werkte een tijd als predikant in Gent. Van 1948 tot 1961 was hij docent Nederlandse en algemene letterkunde aan de universitaire faculteit van Notre-Dame de la Paix in Namen.
Marcel Brauns werd bekend als dichter en dramaturg, schreef tal van levensbeschouwelijke (veelal religieus-geïnspireerde), naast literaire (poëzie) en politieke teksten en hield voordrachten. Vanaf begin jaren 1960 verdedigde hij het Vlaams-nationalisme en de Volksunie; door zijn stellingname tegen de linkse verruiming van de VU en zijn optreden als getuige ten ontlaste in het proces-Robert Verbelen in Wenen, verloor hij echter het vertrouwen van de partij. Hij engageerde zich nog in verschillende Vlaams-nationale initiatieven (Vlaams-Nationale Raad, Vlaams-Nationaal Direktorium).
Na zijn gedwongen uittrede uit de Jezuïetenorde in 1964, was Brauns nog nachtmagazijnier in een boek- en dagbladhandel in Deinze (1968-1978). Het Pater Braunsfonds werd mede opgericht om hem ook materieel te steunen.
2.3. Geschiedenis van het archief
Het archief was verspreid over verschillende overdragers (Roeland Raes, Edmond Dequene, Johan Laeremans, Luc De Bast). Het grootste gedeelte bevond zich bij Roeland Raes, die het ontvangen had van Wilfried Aers (die het van de vormer zelf had gekregen).
2.4. Verwerving: Het archief werd tussen 1996 en 2010 door het ADVN verworven.

3. Inhoud en structuur
3.1. Bereik en inhoud
Het persoonsarchief bestaat over midden jaren 1930 tot midden jaren 1980 vnl. uit een groot aantal teksten van de vormer (poëzie, levenbeschouwelijke teksten, politiek), naast een belangrijk aantal brieven. Het bestand bevat daarbij documenten betreffende de interne organisatie, de lijstvorming en de beleidsbepaling van de Volksunie tijdens de jaren 60, betreffende de havenproblematiek, het proces-Robert Verbelen, de anti-abortie-actie, het Pater Braunsfonds enz. In de audiovisuele collectie bevinden zich de priesterkleren van de vormer.
[nadere gegevens vast te leggen na verwerking]
3.4. Ordening
Het archief vertoonde bij de overdracht geen naspeurbare ordening. Daarom diende een archiefschema opgesteld te worden. Voorafgaandelijk aan de verwerking werden de documenten reeds geordend volgens het archiefschema.

4. Voorwaarden voor raadpleging en gebruik
4.1. Voorwaarden voor raadpleging: deels raadpleegbaar
Persoonlijke documenten zijn raadpleegbaar vanaf 2026.
4.3. Taal en schrift: Nederlands
4.5. Toegangen: archiefschema + overdrachtslijst (deels)
Het archief dient verder ontsloten te worden op basis van het archiefschema.

8. Plaatsing
D3248(8); D11001-11019; D13173(1);