BE ADVN AC472

1. Identificatie
1.1. Referentie/Code: BE ADVN AC472
1.2. Titel: Archief Robert Van Roosbroeck
1.3. Datering: 1915-1991
1.4. Beschrijvingsniveau: Bestand
1.5. Omvang en medium van de beschrijvingseenheden: circa 0,75m

2. Context
2.1. Naam van de archiefvormer: Robert Van Roosbroeck
2.2. Institutionele geschiedenis
Robert Van Roosbroeck (Antwerpen 3 november 1898 - Oosterhout 14 mei 1988) behaalde in 1917 zijn onderwijzersdiploma aan de Stedelijke Normaalschool te Antwerpen. Hij was in 1916 medestichter van het activistische Vlaamsch Verbond en begin 1919 van de Antwerpse groep van de Vlaamse Frontpartij . Hij werkte mee aan de partijbladen De Stormram en De Ploeg evenals aan Opstanding, het blad van de Vlaamse Clarté-groep. In 1923, tot onderwijzer benoemd in Hemiksem, legde hij het verplichte staatsexamen humaniora af en werd student geschiedenis aan de Leuvense Universiteit. Tevens was hij in 1926 betrokken bij de stichting van het Genootschap voor Antwerpse Geschiedenis, waarvan hij ook secretaris werd. In 1930 behaalde hij het doctoraat met zijn dissertatie over het Wonderjaar (1566) te Antwerpen. Er volgde nu een tijd van wetenschappelijke publicaties, iets wat hij combineerde met zijn pedagogische functie als leraar aan de Antwerpse stedelijke normaalscholen. Aan de Volkshogeschool Herman Van den Reeck organiseerde hij historische lessen en lezingen onder andere met P. Geyl en Cyriel Verschaeve. Gevolg van deze werkzaamheden was in 1933 zijn eerste publicatie, samen met Herman Vos, over Willem de Zwijger. Onder het pseudoniem van Dr. C. werd hij in 1933 ook medewerker aan De Schelde en later aan Volk en Staat, in 1934 evolueerde hij samen met de krant in de richting van het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV). In 1939 staakte hij echter zijn medewerking omwille van de uitgesproken pro-Duitse ingesteldheid van het dagblad. In september 1939 werd hij hoofdredacteur van het Vlaams cultuurweekblad De Week.
In 1935 had hij een aandeel in de oprichting van de culturele vereniging de Duitsch-Vlaamsche Arbeidsgemeenschap (DeVlag).
Hij leidde vanaf 1936 de Geschiedenis van Vlaanderen, werkte mee aan 100 Grote Vlamingen (1941) en zat in de redactie van de Nederlandsche Historiebladen (1938-1940).
Tijdens de Tweede Wereldoorlog fungeerde hij als professor aan de Gentse Hogeschool en Handelshogeschool. Reeds in 1940 trad hij toe tot de Algemeene-SS Vlaanderen. Hij was tevens lid van de Nederlandsche Kultuurraad en wethouder van Onderwijs,
Archief en Bibliotheek in Antwerpen. Tot einde 1941 schreef hij nog voor Volk en Staat, hij werkte ook mee aan Westland. Tevens was hij voorzitter van een commissie ter bevordering van culturele films. Binnen de DeVlag bekleedde hij nog diverse functies ondermeer na september 1944 als gevolmachtigde voor kunst en onderwijs in de Vlaamse Landsleiding.
Na de oorlog werd hij wegens collaboratie bij verstek veroordeeld, moest het land verlaten en vluchtte naar Duitsland. Daarna leefde hij ondergedoken in Antwerpen, in 1947 vestigde hij zich in het Nederlandse Oosterhout. Een reeks van publicaties kwam tot standonder diverse pseudoniemen deels omwille van den brode deels omwille van de wetenschap zelf in verschillende tijdschriften zoals Kultuurleven, De Standaard, Golfslag, Wit en zwart, De (Vlaamse) Linie, Vlaamse Filmpjes, en in Nederlandse en buitenlandse uitgaven. Hij werkte ook anoniem mee aan Flandria Nostra.
Vanaf eind 50er tot eind 70er jaren was hij lid van de advisecommissie voor het toekennen van de Joost van de Vondel- en de Rembrandtprijs door de Stiftung Freiherr von Stein (FvS). Als lid van het Ranke Gesellschaft hield hij vele spreekbeurten in verschillende Duitse steden. Hierbij vestigde hij vooral de aandacht op de Vlaamse aanwezigheid in Duitsland en sprak hij ondermeer voor de Bremer Heimatfunk over Felix Timmermans, Stijn Streuvels en Willem van Oranje. Over deze figuur, die hem steeds erg boeide, publiceerde hij meerdere werken waarvan het laatste Willem de Zwijger. Een kroniek en epiloog verscheen in 1974. Ondertussen verscheen in 1968 Emigranten. Nederlandse vluchtelingen in Duitsland, 1550-1600; het resultaat van zijn opzoekingen in talloze Noord- en Zuid-duitse archieven. In 1972 maakte hij ook nog deel uit van de hoofdredactie van 20 Eeuwen Vlaanderen.
Voor zijn verdiensten als historicus ontving hij naar aanleiding van zijn 80ste verjaardag de erepenning van de Cultuurraad van de Nederlandse Cultuurgemeenschap.

Als historicus werkte hij mee aan …

2.3. Geschiedenis van het archief
Het archief werd door Hugo Van der Hallen, schoonzoon van Van Roosbroeck, aan het ADVN bezorgd.
503 boeken die door het Krijgsauditoraat in beslag werden genomen, werden vernietigd bij een bominslag op het Krijgsauditoraat van Antwerpen op 9 december 1944.
2.4. Verwerving: Het archief werd tussen 1987 en 2006 door het ADVN verworven.

3. Inhoud en structuur
3.1. Bereik en inhoud
Het persoonsarchief bevat een belangrijk gedeelte bibliotheekwerken, daarnaast een gedeelte archief over de jaren 1915 tot 1987 met betrekking tot voornamelijk Van Roosbroecks activiteiten als historicus-publicist. Het archief bevat tevens een hoeveelheid briefwisseling met ondermeer Hendrik Elias, naast een groot gedeelte correspondentie met Alfred Toepfer, mecenas van de Stiftung Freiherr von Stein (FvS) betreffende de Joost van den Vondel- en de Rembrandtprijs. In het archief bevonden zich verder nog diverse documenten die geordend werden volgens “Uit het archief en de bibliotheek van Prof. Dr. R. Van Roosbroeck”, naast een aantal persoonlijke stukken en documentatie.

3.3. Aanvullingen
Een gedeelte van het archief werd geordend volgens ‘Uit het archief en de bibliotheek van Prof. Dr. R. Van Roosbroeck. Inventaris (fotokopie), 16 p., getypt’ zie in overdracht 87/315 (D380)
3.4. Ordening
Een gedeelte van het archief werd geordend volgens ‘Uit het archief en de bibliotheek van Prof. Dr. R. Van Roosbroeck. Inventaris (fotokopie), 16 p., getypt’ zie in overdracht 87/315 (D380)

4. Voorwaarden voor raadpleging en gebruik
4.1. Voorwaarden voor raadpleging: deels raadpleegbaar
4.3. Taal en schrift: Nederlands, Duits en Frans
4.5. Toegangen: overdrachtslijsten

5. Verwant materiaal
5.3. Verwante beschrijvingseenheden
Een gedeelte van het archief bevindt zich in het AMVC.

8. Plaatsing
D380(1-2); D12268-D12273(1-3)