In het oog: Wordt verwacht? Groot-Nederland
In 1830 ontstaat uit het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden een Belgische natiestaat. Hoewel Vlamingen en Nederlanders nu in een ander staatsverband leven, willen vooral Vlaamse ‘taalminnaars’ de ‘broederband’ nauwer aanhalen om het Nederlands in Vlaanderen te ondersteunen. Vanaf de jaren 1840 ontwikkelen zich culturele, wetenschappelijk en studentikoze contacten: de jaarlijkse Nederlandse Taal- en Letterkundige Congressen vanaf 1849; de oprichting in 1898 van het Algemeen Nederlands Verbond dat de Nederlandse taal en cultuur overal ter wereld wil ondersteunen; de jaarlijkse Groot-Nederlandse Studentencongressen vanaf 1910. In al deze en andere initiatieven is een politieke hereniging niet aan de orde.
VPR_000141_C-imp.jpg
Door de opkomst van een radicale Vlaamse beweging na de Eerste Wereldoorlog wordt Groot-Nederland tot politiek ideaal verheven, maar eensgezindheid over hoe dat einddoel moet worden bereikt bestaat niet. Gematigde Vlaams-nationalisten staan als eerste stap een federalistische omvorming van de Belgische staat voor. Een tweede groep radicale Groot-Nederlanders rond enkele naar Nederland uitgeweken activisten zijn rabiaat anti-Belgisch: België moet verdwijnen vooraleer Groot-Nederland kan worden opgericht. Een derde groep ten slotte koppelt Groot-Nederland aan een fascistische maatschappij ordening en de verwerping van de politieke democratie. Ondanks de propaganda voor Groot-Nederland is duidelijk dat er in Vlaams-nationalistische kringen nauwelijks initiatieven ondernomen worden om de vereniging met Nederland in de praktijk te realiseren. Als utopie beschikte de Groot-Nederlandse idee over voldoende wervingskracht.
Twee historici – Pieter van Hees en Romain Vanlandschoot – zullen op de Erfgoeddag over dit thema een lezing geven. Daarnaast kan de bezoeker kennismaken met het iconografische materiaal over de Groot-Nederlandse beweging.
Panelgesprek vanaf 15u
