Catalan Nationalism and the Quest for Independence in the Twenty-First Century: A Historical Perspective
In oktober 1997 stemde de Catalaanse regering voor een onafhankelijkheidsverklaring; een besluit dat de al bestaande scheuren binnen het Spaanse politieke landschap nog verder uitdiepte. De senaat in Madrid bestempelde de verklaring als ongrondwettelijk en verbood het Catalaanse zelfbestuur. Diverse Catalaanse leiders kozen daarop vrijwillig voor ballingschap. Anderen werden gearresteerd en berecht. De verklaring vormde het voorlopig sluitstuk in de geschiedenis van een nationale beweging die in de late 19de eeuw was ontstaan. Net als elders in Europa bracht de romantiek een Catalaanse culturele renaissance (Renaixença) teweeg die in de jaren 1890 uitmondde in een volwaardige politieke beweging. Sedert 1901 won de beweging in de Catalaanse en Spaanse politiek aan relevantie. Op 14 april 1931 werd een Catalaanse deelstaat binnen een toekomstige Spaanse federale republiek uitgeroepen. Het dwong de opkomende tweede Spaanse Republiek tot een decentrale structuur. De overwinning van de Franco tijdens de Spaanse burgeroorlog maakte echter een einde aan zowel het Catalaanse als het Baskische en Gallicische zelfbestuur. De transitie van Spanje naar een moderne democratie vanaf 1975 baande het pad naar erkenning van de Catalaanse taal en identiteit. Catalaanse nationalisten begonnen in 1980 een verregaand programma van natievorming, een beweging die na de afwijzing van een ‘nieuw autonomie statuut’ in 2006 radicaliseerde. In dit NISE-Essay legt prof. dr. Xosé M. Núñez-Seixas (Universidade de Santiago de Compostela) de historische wortels van het Catalaanse streven autonomiestreven bloot. Door vergelijkingen te zoeken met de 19de en 20ste eeuwse bewegingen in Piedmont en Ierland, duidt hij de gemeenschappelijke kenmerken en regionale bijzonderheden en geeft hij aan waar de grenzen aan het Catalaanse separatisme liggen.
15 euro, exclusief verzendkosten
