1. Identificatie
1.1. Referentie/Code: BE ADVN AC836
1.2. Titel: Archief Joris De Leeuw
1.3. Datering: 1929-1949
1.4. Beschrijvingsniveau: Bestand
1.5. Omvang en medium van de beschrijvingseenheden: 3 omslagen
2. Context
2.1. Naam van de archiefvormer: Joris De Leeuw
2.2. Institutionele geschiedenis
Joris De Leeuw (Antwerpen, 19 september 1909 - ) was als jongere lid van de Vlaamsch-Nationale Wacht.
Geïnspireerd door de dienstweigering van Lode Bonten, besloot Joris De Leeuw hetzelfde te doen. Toen hij in 1930 werd opgeroepen als soldaat in het derde Geneeskundig Korps te Namen, stelde hij de minister van Landsverdediging op de hoogte van zijn voornemen.
Op 31 maart 1930 meldde De Leeuw zich aan te Namen. Daar weigerde hij vanaf de eerste dag Franstalige bevelen op te volgen. Hij werd voor de krijgsraad gebracht die hem op 3 april 1930 veroordeelde tot een gevangenisstraf van meer dan 3 maanden. Het proces werd aandachtig en uitvoerig gevolgd in de Vlaamse pers. De Leeuw kon op grote steun en sympathie rekenen in de Vlaams-nationalistische middens. Uiteindelijk leidde de hele zaak zelfs tot tussenkomsten in de Kamer (onder meer door Herman Vos). Door deze Vlaamse druk werd De Leeuw uiteindelijk vrijgesproken, doch bleef de taal van de bevelen in het Belgische leger voorlopig Frans.
Na het volbrengen van zijn dienstplicht, richtte hij in het arrondissement Dendermonde een afdeling op van de Vlaamsch Nationale Volkspartij, die op 5 november 1930 werd opgericht onder impuls van Hendrik Elias. Toen Het Vlaams Nationaal Verbond (VNV) werd opgericht, leidde dit tot een breuk en het einde van de Vlaamsch Nationale Volkspartij. De Leeuw stapte over naar de Belgische Werkliedenpartij (BWP) van Hendrik de Man en Herman Vos.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog was hij eerst medewerkwer van Hendrik de Man en later commissaris-beheerder van de Socialistische Mutualiteitsfederaties van Dendermonde en Sint-Niklaas. Na de oorlog werd hij dan ook veroordeeld voor een gevangenisstraf van 6 maanden. Hiervoor diende hij een verzoek tot gratie in dat werd ingewilligd.
2.4. Verwerving: Het archief werd in 2009 door het ADVN verworven.
3. Inhoud en structuur
3.1. Bereik en inhoud
Het persoonsarchief over de jaren 1929-1949 bevat hoofdzakelijk stukken betreffende de weigering van Franstalige bevelen door Joris De Leeuw in het Belgische leger. Verder ook documenten over de Vlaamsch-Nationale Volkspartij te Dendermonde.
4. Voorwaarden voor raadpleging en gebruik
4.1. Voorwaarden voor raadpleging: raadpleegbaar
4.3. Taal en schrift: Nederlands
4.5. Toegangen: overdrachtslijst
8. Plaatsing
D12488(1-3)
