Collaboratie en verzet: spiegelbeelden of gemanipuleerde herinnering?

In dit project wordt de veelvormige herinneringscultuur bestudeerd die zich in de decennia na de Tweede Wereldoorlog tot op vandaag in België ontwikkelde. Er wordt onder meer onderzocht in hoeverre Vlamingen en Franstaligen tijdens die periode, zoals het zo vaak wordt voorgesteld, een verschillende kijk op de oorlog hebben ontwikkeld. Zo wordt bestudeerd welke rol de noties ‘collaboratie’ en ‘verzet’ speelden in wederzijdse identificatieprocessen in Noord en Zuid. Tegelijk wordt de vraag gesteld of de oorlogsherinnering niet door méér dan één breuklijn werd verdeeld. Waren er twee oorlogsherinneringen, of ging het om een patchwork van méér verhalen (Vlaams-katholiek, Belgisch-patriottisch, verzets-, judeocide, communistisch)? Zo wordt ook de vraag gesteld naar het precieze statuut van de Belgisch-nationale herinnering.  Bestonden er, ondanks die verschillen, toch ook geen belangrijke overeenkomsten tussen de verschillende oorlogsherinneringen? Er wordt onderzocht, bijvoorbeeld, in hoeverre deze oorlogsherinneringen verankerd bleven in oude tradities, voortbouwden op vooroorlogse politieke identiteiten of op een herinnering aan de Eerste Wereldoorlog. Ook wordt bestudeerd of deze Belgische oorlogsherinnering vanaf de jaren 1980 inderdaad ‘oploste’ in een globaal herinneringskader waarin de begrippen ‘mensenrechten’, ‘totalitarisme’ en ‘genocide’ centraal kwamen staan. Deze complexe oorlogsherinneringen wordt bestudeerd op vier terreinen: de herdenkingscultuur, de politieke strijd, de populaire en academische oorlogsgeschiedenis en tenslotte voor zover mogelijk de audiovisuele media. Niet alleen wordt de vraag gesteld wat er werd herdacht en herinnerd, maar ook door wie, binnen welke politieke en institutionele kaders en met welke technische middelen.